Wczoraj byłam w Krośnie. Pogoda nie sprzyja wędrowaniu po górach........ baaaaaaaa.......... dostaliśmy nawet zakaz wychodzenia w wyższe partie lasu po tym, jak jeden kuracjusz zjechał na mokrych liściach .......... na 4 literach .......... prawie pod sam Zimowit. O mało karku nie skręcił.
Dlatego pojechałam sobie, by połazić po Krośnie. Teraz pierwsza część relacji
Idąc w stronę krośnieńskiego Rynku możemy obejrzeć powieszone na ogrodzeniu zdjęcia Krosna pt: „Krośnieńskie drogi do niepodległości Polski”.
Krośnieński Rynek wytyczony został najprawdopodobniej w czasie lokacji miasta w połowie XIV w. Pierwotnie otaczały go budynki drewniane, które od końca XV w. stopniowo zastępowano murowanymi. Trwała zabudowa pojawiła się pod koniec XV w. Z tego okresu pochodzi najstarsza zachowana kamienica wójtowska oraz piwnice przyrynkowych kamienic, w których niegdyś składowano wino.
Kościół Farny pod wezwaniem św. Trójcy to najważniejszy zabytek Krosna. Wybudowany w XIV wieku był w swojej historii wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany. Jego bryła przylega do murów miejskich, a kruchta była częścią fortyfikacji. Jest to typowa budowla gotycka. Do głównego korpusu przylega przepiękna XVII wieczna nakryta dwiema kopułami kaplica grobowa rodziny Porcjuszy. Na placu kościelnym wyróżnia się barokowa dzwonnica nakryta barokowym hełmem. Kryje ona jeden z największych polskich dzwonów, ważący 5 ton Urban.
Wewnątrz dzwonnicy zamontowane są trzy dzwony wykonane w 1639 r. przez ludwisarzy niemieckich: Stefana Mautela i Gregora Oliviera. Największy dzwon to Urban mierzący w obwodzie 490 cm, trochę mniejszy to Jan o obwodzie 390 cm i najmniejszy Marian, którego obwód wynosi 350 cm. Dzwony na wieży zawisły w 1658 roku co może świadczyć, że w tym właśnie roku została zakończona budowy dzwonnicy.
Na placu przy ul. Piłsudskiego, nieopodal krośnieńskiej fary w 2015 r. stanął pomnik Roberta Wojciecha Portiusa. Odlana z brązu rzeźba ma ponad 2,5 m wysokości i waży ok. 300 kg. Obok, na kamiennej bryle umieszczono życiorys niezwykłego krośnianina w j. polskim, angielskim oraz w alfabecie Braille’a. Kim był ów jegomość przedstawiony w staropolskim stroju?
Do historii przeszedł jako Robert Wojciech Porcjusz, chociaż jego pełne nazwisko brzmi: Robert Gilbert Porteous de Lanxetx. Urodził się w 1601 r. w Szkocji, a do Krosna zawitał w latach 20. XVII w. Tutaj pod okiem innego szkockiego kupca zdobywał doświadczenie w handlu. Tutaj też poślubił wdowę po krośnieńskim rymarzu – Annę z Hesnerów, z którą zamieszkał w jednej z przyrynkowych kamienic (obecnie nr 27).
Najważniejszym budynkiem mieszkalnym jest Pałac Biskupi z XIV wieku. Pałac spłonął w pożarze w 1638 roku, po którym odbudowano go ponownie. Obecnie znajduje się w nim Muzeum Podkarpackie.
CDN....................
